គ្រប់គ្រួសារទាំងអស់ សុទ្ធតែមានបញ្ហា។ ដោយសារតែអំពើបាបធ្វើឲ្យជីវិតរបស់យើងជួបបញ្ហាជាច្រើន។ បញ្ហាមួយចំនួនងាយស្រួលដោះស្រាយទេ។ ឧទាហរណ៍៖ ដល់វេននរណាត្រូវរើសសំរាមយក​ទៅចោល? តើកូនស្រីពៅរបស់លោកពិតជាធ្វើកិច្ចការផ្ទះរួចហើយមែនទេ? តើកូនប្រុសរបស់លោកបានបោសសំរាមនៅជុំវិញផ្ទះហើយឬនៅ? លោកអ្នកអាចដោះស្រាយបញ្ហានេះយ៉ាងងាយស្រួលជាងមែនទេ?ពីព្រោះវាមិនប៉ះពាល់ដល់ជីវិតគ្រួសារខ្លាំងទេ។ ប៉ុន្តែ បញ្ហាដទៃផ្សេងទៀតអាចបង្កផលប៉ះពាល់ដល់សេចក្តីសុខសាន្តក្នុងគ្រួសារ។ ចុះម្តាយក្មេកដែលរករឿងកូនប្រសាស្រីនោះយ៉ាងដូចម្តេចដែរ? ម្តាយខ្លះព្យាយាម​ បំបែកកូនប្រុសរបស់ខ្លួនចេញពីកូនប្រសាស្រី។ ពេលខ្លះអាចដល់កំរិតដែលធ្វើឲ្យកូនប្រសាស្រីនោះព្រួយចិត្តរីងរៃផងក៏មាន! ចុះឪពុកខ្លះដែលឆេវឆាវវាយដំកូនយ៉ាងដូចម្តេចដែរ? ចុះកូនៗដែលបែរចេញពីព្រះ ហើយទៅប្រឡូកប្រឡាក់ក្នុងអំពើបាបវិញយ៉ាងដូចម្តេចដែរ? ចុះកូនស្រីដែលមិនអាចបោះបង់ទម្លាប់អាក្រក់វិញយ៉ាងដូចម្តេចដែរ?

ព្រះគម្ពីរប្រាប់យើងថា យើងគួរតែស្រឡាញ់គ្នាទៅវិញទៅមក (យ៉ូហាន ១៣:៣៤, រ៉ូម ១២:​១០)។ យើងគួររស់នៅដោយសេចក្តីសុខសាន្ត (រ៉ូម ១៥:៥, ហេព្រើរ ១២:១៤)។ យើងគួរតែចេះ​អត់ធ្មត់ សប្បុរស និងយកចិត្តទុកដាក់ដល់គ្នាទៅវិញទៅមក (កូរិនថូសទី១ ១៣:៤)។ យើងគួរតែយកចិត្តទុកដាក់នឹងមនុស្សជាទីស្រឡាញ់របស់យើងឲ្យលើសពីខ្លួនឯង (ភីលីព ២:៣)។ យើងគួរជួយគ្នាទៅវិញទៅមក (អេភេសូរ ៤:២)។ ជាការពិតណាស់ ការគ្រាន់តែនិយាយវាងាយស្រួលណាស់ រីឯការអនុវត្តទើបជារឿងដែលពិបាកធ្វើ។ ប៉ុន្តែការមានឥរិយាបថល្អអាចជួយយើងក្នុងអំឡុងពេលដែលមានបញ្ហានៅក្នុងគ្រួសារ។ សប្តាហ៍នេះ យើងនឹងក្រឡេកមើលវិធីដោះស្រាយបញ្ហាខ្លះៗដែលយើងអាចធ្វើបាននៅក្នុងគ្រួសារ។

សូមអានខគម្ពីរម៉ាថាយ ៧:៥ និងសុភាសិត ១៩:១១។ តើក្បួនច្បាប់ចំនួនពីរដែលខទាំងនេះ បង្រៀនយើងមានអ្វីខ្លះ? តើក្បួនច្បាប់ទាំងនេះអាចជួយយើងដូចម្តេចខ្លះកុំឲ្យប្រកែក ឬតបតនឹងអ្នកដទៃ?

កណ្ឌគម្ពីរសុភាសិតផ្តល់ឲ្យយើងនូវឱវាទដ៏ប្រសើរថា៖ «ការ​ចាប់​ផ្តើម​ប្រកាន់​គ្នា នោះ​ប្រៀប​ដូច​ជា​បើក​ទំនប់​ទឹក ដូច្នេះ ចូរ​លើក​ការ​ទាស់​គ្នា​ចេញ មុន​ដែល​កើត​មាន​ការ​ប្រឈ្លោះ​គ្នា​ផង។» (សុភាសិត ១៧:​១៤)។ បន្ទាប់ពីរឿងរ៉ាវចាប់ផ្តើមហើយវាអាចជាការលំបាកសម្រាប់យើងក្នុងការឈប់តតាំងគ្នា។ ខគម្ពីររ៉ូម ១៤:១៩ ប្រាប់យើងថា យើងអាចធ្វើរឿងពីរដើម្បីបពា្ឈប់កុំឲ្យមានជម្លោះតទៅទៀត។ ១) យើងអាចធ្វើអ្វីៗគ្រប់យ៉ាងដើម្បីរស់នៅដោយសេចក្តីសុខសាន្ត។ ២) យើងអាចព្យាយាមធ្វើតែរឿងមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះដើម្បីកុំឲ្យអ្នកដទៃទៀតទាស់ចិត្ត។ យើងគួរតែអនុវត្តតាមក្បួនច្បាប់ទាំងនេះក្នុងជីវិតរបស់យើងប្រសិនបើយើងចង់រស់នៅដោយសេចក្តីសុខសាន្តជាមួយអ្នកដទៃ។ ប៉ុន្តែ វាកាន់តែសំខាន់ឡើងថែមទៀត ប្រសិនបើយើងអនុវត្តក្បួនច្បាប់ទាំងនេះក្នុងគ្រួសាររបស់យើង។

តើលោកអ្នកអាចធ្វើអ្វីផ្សេងទៀតដើម្បីបពា្ឈប់កុំឲ្យមានជម្លោះ? សូមសួរសំណួរនេះដល់ខ្លួនឯង​ថា៖ តើខ្ញុំខុសអ្វី? ប្រសិនបើលោកអ្នកខុសមែន សូមទទួលស្គាល់ថាខុសចុះ។ ភាពស្មោះត្រង់​ជួយបន្ទន់ចិត្តរបស់មនុស្សដែលកំពុងខឹងនឹងលោកអ្នក។ សូមថយមួយជំហានចេញពីការប្រកែកគ្នា ហើយ​សួរខ្លួន​ឯងថា៖ តើជម្លោះនេះផ្តល់ប្រយោជន៍អ្វីដល់ខ្ញុំខ្លះ? កណ្ឌគម្ពីរសុភាសិតក៏បានចែងផងដែរថា៖ «មនុស្ស​មាន​សុភវិ‌និច្ឆ័យ​រមែង​ចេះ​ទប់​កំហឹង។ គេ​រក្សា​កិត្តិយស ដោយ​មិន​តប​ត​នឹង​អ្នក​ដែល​ធ្វើ​ខុសចំពោះ​ខ្លួន​ឡើយ។» (សុភាសិត ១៩:១១, គខប)។ ចូរសាកល្បងអនុវត្តវិធីរបៀបនេះក្នុងជីវិតរបស់លោកអ្នកក្នុង រវាងបីថ្ងៃលមើល។ ដើម្បីឲ្យកាន់តែប្រសើរថែមទៀតសូមសួរខ្លួនឯងថា៖ «ចុះប្រសិនបើខ្ញុំអនុវត្តឲ្យបាន​៥ ទៅ១០ឆ្នាំទៀត តើលទ្ធផលចេញមកនឹងល្អប៉ុនណាទៅ?»។ តើមានអាពាហ៍ពិពាហ៍ប៉ុន្មានករណីហើយដែលបានជួបនឹងគ្រាលំបាកក្នុងអតីតកាលដោយសារតែបញ្ហាដែលឥឡូវនេះមើលទៅតូចតាច និងកំបិុក​កំប៉ុកសោះនោះ?

សូមកុំទុកឲ្យជម្លោះអូសបន្លាយពេលយូរតទៅទៀតឡើយ។ នេះគឺជាវិធីដ៏មានសារៈសំខាន់មួយទៀតដែលអាចជួយដល់លោកអ្នក៖ សូមប្រាប់ទៅមនុស្សដែលធ្វើឲ្យលោកអ្នកមិនសប្បាយចិត្តអំពីបញ្ហា ពិតប្រាកដ។ សូមនិយាយដោយត្រង់ទៅត្រង់មក និង​មិនបែកចេញពីប្រធានបទ។ សូមកុំនិយាយនូវពាក្យ​​​គ្រោតគ្រាត។ ហើយក៏មិនត្រូវរំលើកបើកកកាយរឿងពីអតីតកាលដែរ។ សូមចាប់ផ្តើមដោយប្រាប់ទៅកាន់មិត្តភក្តិ អ្នកធ្វើការជាមួយ កូនៗ ឬប្តី ឬប្រពន្ធរបស់លោកអ្នកថា លោកអ្នកយកចិត្តទុកដាក់នឹងបុគ្គលនោះខ្លាំងណាស់។ បន្ទាប់មក លោកអ្នកអាចចាប់ផ្តើមលើកឡើងអំពីបញ្ហានោះតែម្តង។ ចូរប្រយ័ត្ន មិន​ត្រូវប្រើពាក្យថា «ប៉ុន្តែ» ដាច់ខាត។ ពាក្យថា «ប៉ុន្តែ» នេះនឹងលុបរឿងដ៏ល្អៗទាំងឡាយដែលលោកអ្នកបានលើកឡើង។ សូមសំដែងអារម្មណ៍ស្មោះត្រង់របស់លោកអ្នកឲ្យគេបានឃើញ។ បន្ទាប់មកចូរស្តាប់ភាគីម្ខាងទៀតលើកឡើងវិញម្តង។ ចូរចំណាយពេលដើម្បីគិតអំពីពាក្យពេចន៍របស់គាត់។ ហើយបន្ទាប់​មកទៀត ចូររួមគ្នាគិតដើម្បីរកដំណោះស្រាយដ៏ប្រសើរបំផុតសំរាប់មនុស្សគ្រប់គ្នា (ភីលីព ២:៤, ៥)។

ចូរគិតអំពីជម្លោះដែលលោកអ្នកធ្លាប់ជួបកាលពីអតីតកាល ដែលឥឡូវនេះមើលទៅដូចជា​ឆ្កួតៗសោះ។ តើលោកអ្នកបានរៀនអ្វីខ្លះពីបទពិសោធន៍នេះ? តើវាជួយទប់ស្កាត់កុំឲ្យរឿងនោះកើតឡើងម្តងទៀត ដោយរបៀបណា?

អាពាហ៍ពិពាហ៍ និងថ្ងៃសប្បាតហ៍គឺជាអំណោយទានមកពីព្រះ។ ព្រះអង្គបានប្រទានវាដល់មនុស្សលោកកាលនៅក្នុងសួនអេដែន។ ក្នុងនាមជាអ្នកសេវេនដេយ៍អាត់វេនទីស្ទ យើងដឹងអំពីអ្វី​ដែល​សាតាំងបានធ្វើ និងកំពុងធ្វើដើម្បីព្យាយាមបំផ្លាញថ្ងៃសប្បាតហ៍ និងអាពាហ៍ពិពាហ៍។ ហេតុនោះ យើង​ ក៏ដឹងផងដែរថា សូម្បីតែអាពាហ៍ពិពាហ៍ដ៏ប្រសើរបំផុតគ្រប់សម័យកាលទាំងអស់ក៏ជួបបញ្ហាដែរ។

នោះគឺជាមូលហេតុដ៏សំខាន់សំរាប់យើងក្នុងការក្រឡេកមើលក្បួនច្បាប់ក្នុងព្រះគម្ពីរមួយចំនួន។ ក្បួនច្បាប់ទាំងនេះអាចជួយគូស្វាមីភរិយាឲ្យដោះស្រាយបញ្ហាក្នុងអាពាហ៍ពិពាហ៍របស់ពួកគេបាន។​

សូមអានអេភេសូរ ១:៧។ តើក្បួនច្បាប់ដ៏សំខាន់អ្វីដែលលោកអ្នកអាចរៀនពីខនេះ? ហេតុអ្វីបានជាក្បួនច្បាប់នេះត្រូវតែជាផ្នែកមួយនៃអាពាហ៍ពិពាហ៍ដ៏ល្អ?

យើងតោងតែរៀនអត់ទោសដល់គ្នាទៅវិញទៅមក។ យើងតោងតែអត់ទោសដល់ប្តី ឬប្រពន្ធរបស់យើងមុនពេលដែលពួកគេយល់ច្បាស់ថាគាត់បានធ្វើឲ្យយើងឈឺចាប់ប៉ុនណានោះទៅទៀត។ វាជាការងាយស្រួលនឹងអត់ទោសដល់នរណាម្នាក់ ដែលបានធ្វើអ្វីមួយដើម្បីទទួលបានការអត់ទោស។ ប៉ុន្តែ តើ​រឿងនោះជាការអត់ទោសពិតប្រាកដឬ? អត់ទេ។ ការអត់ទោសពិតប្រាកដមានន័យថា យើងអត់ទោសដល់មនុស្សដែលពុំបានធ្វើអ្វីមួយដើម្បីបានទទួលការអត់ទោសឡើយ។ នោះហើយគឺជា​របៀប​ដែល ព្រះទ្រង់អត់ទោសដល់យើងក្នុងអង្គព្រះយេស៊ូវ។ ហេតុនោះ យើងតោងតែអត់ទោសដល់មនុស្សដទៃដូចជាព្រះទ្រង់អត់ទោសដល់យើងដែរ។ ប្រសិនបើយើងមិនព្រមអត់ទោសទេ នោះអាពាហ៍ពិពាហ៍របស់យើងនឹងប្រែក្លាយជាសុបិនអាក្រក់ដែលយើងធ្លាប់ជួបរៀងរាល់រាត្រីនោះមិនខាន។

សូមអានរ៉ូម ៣:២៣។ តើខនេះបង្រៀនក្បួនច្បាប់ដ៏សំខាន់អ្វីដល់យើង?

លោកអ្នកតោងតែទទួលស្គាល់ដំណឹងមិនល្អខ្លះថា៖ លោកអ្នកបានរៀបការជាមួយនឹងមនុស្សមានបាប។ ចូរស៊ាំនឹងពាក្យនេះចុះ។ ចិត្ត គំនិត រូបកាយ និងវិញ្ញាណរបស់គាត់ ឬរបស់នាង ប្រាកដជារងផលប៉ះពាល់ខ្លះដោយសារអំពើបាបមិនខានឡើយ។ ហេតុនោះ ចូរទទួលភាពកម្សោយ និងកំហុស របស់មនុស្សជាទីស្រឡាញ់របស់លោកអ្នកចុះ។ លោកអ្នកចាំបាច់ត្រូវរស់នៅជាមួយភាពកម្សោយរបស់គាត់ ឬរបស់នាង។ ប៉ុន្តែ លោកអ្នកមិនត្រូវគិតអំពីវារាល់ពេលវេលាដែរ ទោះជាយប់ ឬថ្ងៃក្តី។ ប្រសិន​បើលោកអ្នកនៅតែគិត វានឹងធ្វើបាបលោកអ្នកទាំងរស់! ព្រះទ្រង់ក៏ទទួលស្គាល់យើងតាមភាពបរិសុទ្ធ និងភាពគ្រប់លក្ខណ៍ដែលយើងមានដែរ។ លោកអ្នកផ្ទាល់ក៏ពិបាកនឹងមានជីវិតបរិសុទ្ធ និងគ្រប់លក្ខណ៍​ទៅហើយ។ ហេតុនោះ លោកអ្នកតោងតែទទួលស្គាល់ស្វាមីឬភរិយារបស់លោកអ្នក ដូចជាព្រះទ្រង់ ទទួលស្គាល់លោកអ្នកក្នុងអង្គព្រះយេស៊ូវយ៉ាងនោះដែរ។

សូមអានភីលីព ២:៤‑៨។ តើខនេះបង្រៀនយើងអំពីក្បួនច្បាប់ដ៏សំខាន់អ្វីដែរ? តើក្បួនច្បាប់នេះអាចជួយយើងឲ្យដោះស្រាយបញ្ហាអាពាហ៍ពិពាហ៍យ៉ាងដូចម្តេចខ្លះ? តើវាអាចជួយយើងឲ្យមានទំនាក់​​ ទំនង និងមិត្តភាពដ៏ល្អជាមួយនឹងមនុស្សដទៃទៀតដោយរបៀបណាដែរ?

យើងទាំងអស់គ្នាសុទ្ធតែធ្លាប់ខឹងនឹងនរណាម្នាក់។ ពេលដែលខឹង យើងពុំមានអារម្មណ៍ល្អទេ មែនទេ? ប៉ុន្តែ យើងមានអារម្មណ៍កាន់តែមិនល្អថែមទៀតពេលដែលមនុស្សដែលធ្វើឲ្យយើងខឹងគឺជាសមាជិកនៃគ្រួសារផ្ទាល់របស់យើងនោះ។ ការដែលយើងមិនព្រមអត់ទោសឲ្យគាត់ឬនាង ធ្វើឲ្យយើងមាន​អារម្មណ៍​មិនល្អ។ ពេលដែលយើងខឹង វាអាចធ្វើឲ្យយើងមានអារម្មណ៍ហាក់ដូចជាកំពុងតែផឹកថ្នាំពុលដែរ។ កំហឹងក៏អាច​បង្ក​ឲ្យ​មានការឈឺចាប់ និងទុក្ខវេទនានៅក្នុងផ្ទះរបស់យើង និងក្នុងគ្រួសាររបស់យើងផងដែរ។

សូមអានអេភេសូរ ៤:២៦, ២៧ និងសាស្តា ៧:៩។ ខទាំងនេះបង្រៀនយើងថា កំហឹងគឺជាអារម្មណ៍ពុះកញ្ជ្រោលមួយបែប។ ទន្ទឹមគ្នានោះដែរ កំហឹងក៏អាចប្រែក្លាយជាអំពើបាបបានដែរ។ ហេតុ​នោះ តើពេលណាដែលកំហឹងប្រែក្លាយជាអំពើបាប? ហើយពេលណាដែលកំហឹងមិនមែនជាអំពើបាប? តើទាំងពីរយ៉ាងនេះខុសគ្នាយ៉ាងដូចម្តេចខ្លះ?

តើលោកយ៉ាកុបមានប្រសាសន៍អំពីអ្វីខ្លះនៅក្នុងខគម្ពីរយ៉ាកុប ១:១៩, ២០? ហេតុដូចម្តេចបានជាយើងគួរអនុវត្តតាមក្បួនច្បាប់ដ៏សំខាន់នេះគ្រប់ពេលទាំងអស់? តើវាអាចជួយយើងដូចម្តេច​ខ្លះ​ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាជាមួយនឹងសមាជិកគ្រួសារដែលធ្វើឲ្យយើងខឹងសម្បា?

តើលោកអ្នកគួរធ្វើអ្វីខ្លះកាលណាលោកអ្នកខឹងនឹងអ្វីមួយ? សូមកុំបណ្តោយឲ្យកំហឹងរបស់លោកអ្នកផ្ទុះចេញដូចជាដុំពពកខ្មៅលើជីវិតរបស់លោកអ្នកឲ្យសោះ។ សូមបង្វែរកំហឹងរបស់លោកអ្នកទៅរឿងដែលល្អៗជំនួសវិញ។ សូមងាកមកអធិដ្ឋានឲ្យមនុស្សដែលធ្វើឲ្យលោកអ្នកឈឺចាប់ និងធ្វើមិន​ល្អចំពោះលោកអ្នកវិញ។ សូមអត់ទោសដល់ពួកគេ។ សូមធ្វើល្អដាក់ពួកគេចុះ។ ដំបូងឡើយវាមិន​ងាយ​នឹងធ្វើបានទេ។ ប៉ុន្តែសូមសម្រេចចិត្តថា ត្រូវតែមានចិត្តសប្បុរស និងអត់ទោសដល់គេ។ បន្ទាប់មក ចូរព្យាយាមអនុវត្តការសម្រេចចិត្តនេះឲ្យបាន។ ព្រះទ្រង់នឹងជួយបំពេញបន្ថែម។

ជួនកាល ដល់យើងធំឡើង យើងបែរជានឹកខឹងឪពុកម្តាយរបស់យើងដែលមានចិត្តមិនល្អដាក់យើងកាលយើងនៅក្មេងទៅវិញ។ មនុស្សដែលឆាប់ខឹងច្រើនតែចេញពីគ្រួសារដែលពូកែខឹង។ កូនៗ ច្រើនតែប្រព្រឹត្តតាមគ្រួសាររបស់ពួកគេ។ ពួកគេសំដែងចេញនូវឥរិយាបថដដែលនេះនៅពេលដែលពួកគេធំឡើង។ ឪពុកម្តាយបានចែកទម្លាប់មិនល្អនេះដល់កូនៗរបស់ខ្លួន។ ជួនកាលអ្នកខ្លះខឹងដោយសារតែគ្មាននរណាម្នាក់ក្នុងជីវិតនេះអាចផ្តល់នូវអ្វីដែលពួកគេត្រូវការបំផុតបាន។ ឧទាហរណ៍ដូចជាកាអ៊ីន កំហឹងរបស់គាត់បានលេចចេញមកដោយសារតែគាត់ច្រណែននឹងអេបិលដែលជាប្អូនប្រុសរបស់គាត់។ ការច្រណែនរបស់កាអ៊ីនធ្វើឲ្យគាត់មានកំហឹងយ៉ាងខ្លាំង។ គឺកំហឹងនេះហើយដែលបណ្តាលឲ្យគាត់ សម្លាប់អេបិលចោលនោះ។

ប្រហែលជាលោកអ្នកមានហេតុផលដ៏ល្អសម្រាប់ការពារកំហឹងរបស់លោកអ្នកហើយ។ ប៉ុន្តែសូមកុំប្រើប្រាស់ហេតុផលនោះធ្វើជាលេសដើម្បីរក្សាទុកកំហឹងនោះឲ្យសោះ។ សូមកុំប្រព្រឹត្តធ្វើហាក់ដូចជាលោកអ្នកកំពុងខឹងដែរ។ សូមកុំព្យាយាមបង្ហាញថា ហេតុអ្វីបានជាលោកអ្នកត្រូវ ហើយអ្នកដែលធ្វើឲ្យលោកអ្នកខឹងគឺជាអ្នកខុសឡើយ។ សូមទូលទៅព្រះជាម្ចាស់ឲ្យជួយលោកអ្នកឲ្យបែរចេញពីកំហឹង ហើយងាកទៅប្រព្រឹត្តរឿងល្អៗវិញ។ លោកប៉ុលបានផ្តល់ឱវាទដ៏ល្អដល់យើងថា៖ «កុំ​ឲ្យ​សេចក្តី​អាក្រក់​ឈ្នះ​អ្នក​ឡើយ ត្រូវ​ឲ្យ​អ្នក​ឈ្នះ​សេចក្តី​អាក្រក់ ដោយ‌សារ​សេចក្តី​ល្អ​វិញ។» (រ៉ូម ១២:២១)។

តើព្រះជាម្ចាស់អាចជួយយើងឲ្យចេះគ្រប់គ្រងលើកំហឹងរបស់លោកអ្នកដូចម្តេចខ្លះ?

ជួនកាលយើងមិនអាចដោះស្រាយបញ្ហា និងការខ្វែងគំនិតគ្នារបស់យើងជាមួយនឹងមនុស្សដទៃទេ។ បន្ទាប់មក កំហឹងរបស់យើងក៏អាចក្លាយទៅជារឿងដ៏គ្រោះថ្នាក់ណាស់។ កំហឹងអាចបណ្តាលឲ្យយើងបង្កផលប៉ះពាល់ និងការឈឺចាប់ដល់អ្នកដទៃតាមរូបភាពដ៏អាក្រក់មួយចំនួន។ ពួកគេអាច​នឹង​ស្រែកជំទាល ឬស្រែកគំហកដាក់ភាគីម្ខាងទៀត។ ពួកគេអាចនិយាយពាក្យគំរោះគំរើយធ្វើឲ្យអ្នកដទៃឈឺចាប់។ ពួកគេអាចប៉ះពាល់រាងកាយដោយខុសទំនងដល់ភាគីជម្លោះ។ ពួកគេអាចនឹងចាប់បង្ខំឲ្យមានការរួមភេទ។ ពួកគេអាចទះ ឬទាត់ធាក់ដាក់ម្នាក់ទៀត។ ឥរិយាបថអាក្រក់នេះគេហៅថា ហិង្សា។ ហិង្សាគឺជាសណ្ឋាន ឬទម្រង់ដែលទាស់ទទឹងនឹងសេចក្តីស្រឡាញ់ ដែលជាច្បាប់របស់នគរព្រះ។

តើក្បួនច្បាប់មួយចំនួនដែលលោកអ្នករៀនសូត្រពីខគម្ពីរយ៉ូហានទី១ ៤:៧, ៨ និង កូល៉ុស ៣:១៩ មានអ្វីខ្លះ? តើក្បួនច្បាប់ទាំងនេះបង្រៀនយើងអ្វីខ្លះអំពីរបៀបដែលមានមិត្តភាព និងទំនាក់ទំនងដ៏ល្អប្រសើរជាមួយនឹងមនុស្សដទៃ?

«ពួក​ប្រុសៗ​អើយ ចូរ​ស្រឡាញ់​ប្រពន្ធ​ចុះ កុំ​ឲ្យ​មាន​ចិត្ត​ជិន​ឆ្អន់​ឡើយ» (កូល៉ុស ៣:១៩)។ តើ​លោកអ្នកឃើញពាក្យ «ជិនឆ្អន់» ឬទេ? ក្នុងភាសាក្រេក ពាក្យថា «ជិនឆ្អន់» មានន័យថា «ខឹងនឹងនរណា​ម្នាក់»។ វាក៏មានន័យថា »បណ្តាលឲ្យនរណាម្នាក់មានអារម្មណ៍ឈឺចាប់គ្រប់ពេលវេលា» និង «បង្ហាញឫកពាស្អប់ខ្ពើមដាក់នរណាម្នាក់» ផងដែរ។ លោកប៉ុលបានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា៖ យើងតោងស្រឡាញ់​ស្វាមី និងភរិយារបស់ខ្លួន។ យើងមិនត្រូវប្រើពាក្យគ្រោតគ្រាត ឬកាយវិការឆ្គាំឆ្គងដាក់ពួកគេទេ។ អំពើហិង្សាគឺមិនមែនជាឥរិយាបថត្រឹមត្រូវសំរាប់គ្រីស្ទានឡើយ។ ប៉ុន្តែសេចក្តីស្រឡាញ់ទើបជាឥរិយាបថដ៏ត្រឹមត្រូវ។ លោកប៉ុលមានប្រសាសន៍ថា សេចក្តីស្រឡាញ់គឺត្រូវអត់ធ្មត់ និងសប្បុរស។ សេចក្តីស្រឡាញ់គឺមិន ច្រណែនឈ្នានីសទេ។ សេចក្តីស្រឡាញ់ក៏មិនចេះអួតខ្លួន។ សេចក្តីស្រឡាញ់ក៏មិនដែលមានចិត្តធំ។ សេចក្តីស្រឡាញ់មិន​ដែល​ប្រព្រឹត្ត​បែប​មិន​គួរ​សម មិន​ដែល​រក​ប្រយោជន៍​ផ្ទាល់​ខ្លួន មិន​រហ័ស​ខឹង ក៏មិន​ ប្រកាន់ទោស មិន​ដែល​អរ​សប្បាយ​ចំពោះ​សេចក្តី​ទុច្ចរិត​ឡើយ គឺ​អរ​សប្បាយ​តែ​នឹង​សេចក្តី​ស្មោះ‌ត្រង់​វិញ ក៏​គ្រប​បាំង​ទាំង​អស់ ជឿ​ទាំង​អស់ សង្ឃឹម​ទាំង​អស់ ហើយ​ទ្រាំ​ទ្រ​ទាំង​អស់។ និយាយរួម សេចក្តី ស្រឡាញ់ខុសពីហិង្សាទាំងស្រុងតែម្តង។

នៅក្នុងអាពាហ៍ពិពាហ៍ដ៏ប្រពៃពិត គូស្វាមីភរិយាមានអារម្មណ៍ថាពួកគេមានសេចក្តីសុខ និង​សុវត្ថិភាពណាស់។ ពួកគេអាចរក្សាសេចក្តីសុខសាន្តរបស់ពួកគេមិនឲ្យមានកំហឹងចេញមករំខានជីវិតពួកគេឡើយ។ ប៉ុន្តែ សម្រាប់អ្នកដែលត្រូវគេវាយធ្វើបាប ឬស្រែកគំហកដាក់ ជាញឹកញាប់តែងគិតថា ពួកគេបានធ្វើអ្វីមួយខុសហើយបានជាទទួលការដាក់ទោសបែបនេះ។ រឿងនោះមិនពិតទេ! ជនដែលបង្កការឈឺចាប់ដល់អ្នកដទៃគេចង់ត្រួតត្រាលើជនរងគ្រោះទៅវិញទេ។ ពួកគេឆ្លាតណាស់ក្នុងការបង្វែរអារម្មណ៍ជនរងគ្រោះឲ្យគិតថាខ្លួនជាអ្នកខុសទៅវិញ។ ប៉ុន្តែជនបង្កហិង្សាទាំងនេះត្រូវតែទទួលខុសត្រូវសំរាប់អំពើដែលពួកគេបានជ្រើសរើសយកមកប្រព្រឹត្ត។ ដំណឹងល្អនោះគឺថា ព្រះគម្ពីរបានផ្តល់ការកំសាន្តចិត្តដល់មនុស្សដែលរងគ្រោះដោយអំពើហិង្សាដែរ។​

«ដូច្នេះ អស់​ទាំង​ការ​អ្វី ដែល​អ្នក​រាល់​គ្នា​ចង់​ឲ្យ​មនុស្ស​លោក​ប្រព្រឹត្ត​នឹង​ខ្លួន នោះ​ត្រូវ​ឲ្យ​អ្នក​ប្រព្រឹត្ត​នឹង​គេ​ដូច្នោះ​ដែរ ដ្បិត​នេះ​ឯង​ជា​ក្រឹត្យ‌វិន័យ ហើយ​ជា​សេចក្ដី​ទំនាយ​របស់​ពួក​ហោរា» (ម៉ាថាយ ៧:១២)។ តើលោកអ្នកត្រូវអនុវត្តក្បួនច្បាប់នេះក្នុងជីវិតរបស់លោកអ្នកតាមវិធីណា? តើលោកអ្នកអាចធ្វើវាបានដល់កំរិតណា?

លោកប៉ុលមានប្រសាសន៍ថា៖ «ចូរ​ខិត‌ខំ​ឲ្យ​បាន​សុខ​ជា​មួយ​មនុស្ស​ទាំង​អស់ ព្រម​ទាំង​ខិត​‌ខំ​ឲ្យ​បាន​វិសុទ្ធទៀត​ផង បើ​មិន​បាន​វិសុទ្ធ​ទេ គ្មាន​នរណា​អាច​ឃើញ​ព្រះ‌អម្ចាស់​ឡើយ» (ហេព្រើរ ១២:​១៤, គខប)។ ជួនកាល យើងអាចនឹងធ្វើអ្វីគ្រប់យ៉ាងដើម្បីឲ្យបានសុខនឹងនរណាម្នាក់។ ប៉ុន្តែចុះប្រសិនបើបុគ្គលនោះមិនស្តាប់យើង ឬមិនព្រមកែប្រែវិញ យ៉ាងដូចម្តេចដែរ? តើយើងត្រូវធ្វើយ៉ាងដូចម្តេច​ទៀត? យើងតោងតែបន្តអត់ទោសដល់បុគ្គលរូបនេះតទៅទៀត។

ការអត់ឱនទោសគឺជាផ្នែកដ៏សំខាន់ណាស់ដែលអាចជួយដោះស្រាយបញ្ហាខ្វែងគំនិតគ្នារបស់លោកអ្នក។ តើមានអ្វីកើតឡើងកាលណានរណាម្នាក់ធ្វើបាបទាស់នឹងលោកអ្នក? គឺសាតាំងដាក់រនាំង រវាងបុគ្គលនោះនិងលោកអ្នកហើយ។ រនាំងនេះនឹងរារាំងលោកអ្នកមិនឲ្យស្រឡាញ់ដល់មនុស្សដែលធ្វើឲ្យលោកអ្នកឈឺចាប់។ ការអត់ឱនទោសគឺជាជម្រើសមួយដែលអាចជួយលោកអ្នកឈ្នះលើរនាំង​នោះ។

«ព្រះទ្រង់អត់ទោសដល់យើងកាលណាយើងចេះអត់ទោសដល់អ្នកដទៃ។ ការអត់ឱនទោស​ទាំងអស់ចាប់​ផ្តើមពីសេចក្តីស្រឡាញ់របស់ព្រះ។ យើងមិនអាចរកសេចក្តីស្រឡាញ់នេះបានឡើយ។ ប៉ុន្តែឥរិយាបថរបស់យើងបង្ហាញប្រាប់ទៅអ្នកដទៃអំពីសេចក្តីស្រឡាញ់ដែលមាននៅក្នុងដួងចិត្តរបស់យើង»។​ ដក​ស្រង់ពី Ellen G. White, Christ’s Object Lessons, page 251។ «ដ្បិត​អ្នក​រាល់​គ្នា​ថ្កោល​ទោស​គេ​យ៉ាង​ណា នោះ​គេ​នឹង​ថ្កោល​អ្នក​វិញ​យ៉ាង​នោះ​ដែរ ហើយ​គេ​នឹង​វាល់​ឲ្យ​អ្នក​រាល់​គ្នា តាម​រង្វាល់​ដែល​អ្នក​វាល់​ឲ្យ​គេ​ផង» (ម៉ាថាយ ៧:២)។

ក្នុងពេលទន្ទឹមគ្នានោះដែរ កាលណាយើងធ្វើអ្វីមួយខុស យើងតោងតែធ្វើអ្វីគ្រប់យ៉ាងដែលអាចធ្វើទៅបានដើម្បីព្យាបាលទំនាក់ទំនងបាក់បែករវាងយើង និងជនរងគ្រោះ។ យើងត្រូវប្រាប់​ដល់​គាត់ ឬនាងថា យើងសូមទោស។ បន្ទាប់មក យើងត្រូវសូមឲ្យគាត់ ឬនាងអភ័យទោសដល់យើង។ នោះហើយគឺជាអ្វីដែលព្រះយេស៊ូវប្រាប់យើងឲ្យធ្វើ៖ «ដូច្នេះ បើ​កាល​ណា​អ្នក​នាំ​យក​ដង្វាយ​មក​ដល់​អាសនា ហើយ​នៅ​ទី​នោះ​អ្នក​នឹក​ឃើញ​ថា បង​ប្អូន​ណា​មាន​ហេតុ​អ្វី​ទាស់​នឹង​អ្នក នោះ​ត្រូវ​ទុក​ដង្វាយ​របស់​អ្នក​នៅ​មុខ​អាសនា ហើយ​ទៅ​រក​ជា​នឹង​បង​ប្អូន​ជា​មុន​សិន រួច​សឹម​មក​ថ្វាយ​ដង្វាយ​អ្នក​ចុះ» (ម៉ាថាយ ៥:២៣, ២៤)។វាជាការប្រពៃណាស់កាលណាមនុស្សដែលធ្វើឲ្យលោកអ្នកឈឺចាប់និយាយមកកាន់លោកអ្នកថា «ខ្ញុំសូម​ទោស» ហើយសូមការអភ័យទោសពីយើង។ វាក៏ជាការប្រពៃដែរកាលណាយើងធ្វើរឿងដូចគ្នានេះដល់​មនុស្ស​ដទៃទៀត។

ចូរនឹកគិតអំពីកំហុសទាំងអស់ ដែលលោកអ្នកត្រូវការឲ្យព្រះ និងមនុស្សដែលលោកអ្នកស្គាល់ ព្រមអត់ទោសដល់លោកអ្នក។ តើការនោះជួយឲ្យលោកអ្នករៀនអត់ទោសដល់អ្នកដទៃយ៉ាងដូចម្តេចខ្លះ?

មានឪពុកម្តាយជាច្រើនកំពុងមានបញ្ហាអំពីរបៀបចិញ្ចឹមកូនរបស់ខ្លួន។ ឪពុកខ្លះពុំបានចំណាយពេលច្រើនជាមួយកូនៗរបស់ខ្លួនឡើយ។ គាត់ពុំបានដឹងថាតើកូនៗរបស់គាត់មានឥរិយាបថ យ៉ាងដូចម្តេចទេ។ គាត់ពុំបានយល់អំពីចំណុចខ្សោយរបស់ពួកគេទេ។ ឪពុកខ្លះខំប្រឹងប្រដៅកូនៗរបស់គាត់ទាំងកំហឹង។ ពួកគាត់មិនចេះទប់កំហឹងរបស់ខ្លួនទេ។ កូនៗក៏មើលឃើញចំណុចខ្សោយនេះពីឪពុក​ ដែរ។ ហេតុនោះ កាលណាឪពុកដាក់ទោសកូនៗ វាពុំបានជួយកែប្រែឥរិយាបថមិនល្អរបស់ពួកគេ​ទេ។ វាបានត្រឹមតែធ្វើឲ្យកូនៗខឹងតែប៉ុណ្ណោះ។ បន្ទាប់មកពួកគេក៏ក្រោកតតាំងនឹងអ្វីដែលត្រឹមត្រូវ។ ជួនកាល ម្តាយខ្លះបណ្តោយឲ្យមានកំហុសកើតឡើងក្នុងពេលដាក់ទោសកូនៗរបស់ខ្លួន។ កូនៗខ្លះមិនដឹងថា​ពួកគេខុសអ្វី ហើយគួរធ្វើអ្វីដែលត្រឹមត្រូវឡើយ។ ហេតុនោះ តើឲ្យកូនៗទាំងនោះធ្វើអ្វីវិញ? ពួកគេបានត្រឹមតែព្យាយាមចេញពីទង្វើណាដែលប្រឈមនឹងការដាក់ទោសតែប៉ុណ្ណោះ។​ ដោយសារការអនុវត្ត​បែបនេះ គឺឪពុកម្តាយកំពុងតែបណ្តុះគ្រាប់ពូជអាក្រក់ក្នុងចិត្តរបស់កូនៗហើយ។ គ្រាប់ពូជទាំងនេះនឹង​ដុះដាលឡើង​ចេញជារុក្ខជាតិ ដែលមានផលផ្លែស្អុយរលួយ»។ ដកស្រង់ពី Ellen G. White, The Adventist Home, pages 314, 315, adapted​ ។

«ផ្ទះរបស់យើងគួរតែជាកន្លែងដែលមានសេចក្តីស្រឡាញ់។ យើងគួរតែស្វាគមន៍សេចក្តីសុខ សាន្ត សេចក្តីស្រឡាញ់ និងអំណរចូលមកក្នុងផ្ទះរបស់យើងជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ នោះទើបអំណោយទានដ៏វិសេសទាំងនេះគង់វង្សក្នុងដួងចិត្តរបស់សមាជិកគ្រួសារគ្រប់រូបរបស់យើងបាន។ សេចក្តីស្រឡាញ់ ប្រៀបបាននឹងរុក្ខជាតិ។ យើងតោងតែមើលថែវាជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ បើពុំដូច្នោះទេវានឹងងាប់បាត់។ ដូចគ្នា ដែរ យើងតោងតែស្តាប់បង្គាប់គ្រប់ទាំងសេចក្តីពិតពីព្រះគម្ពីរដើម្បីឲ្យវាមានជីវិតនៅក្នុងយើងរាល់គ្នា។ សាតាំងគឺជាអ្ន​កដែលដាំបណ្តុះស្រងែនៅក្នុងចិត្តរបស់យើង។ ស្រងែទាំងនេះគឺជាគំនិតអាក្រក់ និង អារម្មណ៍មិនល្អទាំងឡាយ។ វាធ្វើឲ្យយើងចេះច្រណែន ឆេវឆាវ អាត្មានិយម និងលោភលន់។ វាធ្វើឲ្យ យើងគិតអាក្រក់ និងនិយាយមិនល្អអំពីអ្នកដទៃ។ វាធ្វើឲ្យយើងគិតថា ខ្លួនយើងហ្នឹងវិសេសខ្លាំងណាស់ ប៉ុន្តែតាមពិតមិនមែនទាល់តែសោះ។ យើងតោងតែដកស្រងែទាំងនេះចេញពីចិត្តរបស់យើង។ ប្រសិន បើយើងទុកវានៅតទៅទៀត វានឹងបង្កើតផលផ្លែរបស់វាជាមិនខាន។ ផលផ្លែរបស់វានឹងស្អុយរលួយ។ វានឹងធ្វើឲ្យវិញ្ញាណរបស់យើងខូចផងដែរ។ មានមនុស្សច្រើននាក់ណាស់ដែលកំពុងរក្សាទុកស្រងែទាំង នេះ។ វាប្រៀបដូចជាថ្នាំពុលយ៉ាងអ៊ីចឹង។ ស្រងែទាំងនេះនឹងបំផ្លាញដល់ផលផ្លែនៃសេចក្តីស្រឡាញ់។ វាធ្វើឲ្យវិញ្ញាណរបស់យើងអាក្រក់ និងស្មោកគ្រោក» (ដកស្រង់ពីប្រភពដដែល pages 195, 196)។