មានមនុស្សជាច្រើនដែលរស់នៅក្នុងសម័យនៃព្រះគម្ពីរបានគិតថា ផែនដីមានរាងរាបស្មើ។ មនុស្សជាច្រើនបានយល់ឃើញថា ផែនដីមានរាងមូល។ ពួកគេមានហេតុផលល្អៗជាច្រើនសម្រាប់គាំទ្រគោលគំនិតនេះ។ ទោះជាយ៉ាងណា មានមនុស្សជាច្រើនដែលនៅតែបន្តនិយាយថា ព្រះគម្ពីរខ្លួនឯងបង្រៀនថា ផែនដីគឺមានរាងរាបស្មើ។
សូមអានខគម្ពីរវិវរណៈ ៧៖១ និងវិវរណៈ ២០៖៧, ៨។ តើខទាំងនេះចែងអំពីអ្វី? អ្វីដែល សំខាន់ជាងនេះ តើខទាំងនេះបង្រៀនយើងថា ផែនដីមានរាងរាបស្មើឬ?
លោកយ៉ូហានគឺជាអ្នកសរសេរខទាំងនេះ។ គាត់កំពុងតែសរសេរអំពីពេលវេលាចុងក្រោយ។ គាត់សរសេរអំពីទេវតាទាំងបីនៃស្ថានសួគ៌ «ឈរនៅជ្រុងផែនដីទាំង៤ ទាំងទប់ខ្យល់នៅផែនដីទាំង៤ទិស មិនឲ្យបក់មកលើផែនដី ឬសមុទ្រ ឬដើមឈើណាឡើយ» (លោកុប្បត្តិ ៧៖១)។ តើលោកអ្នកមើលឃើញ នៅក្នុងខនេះថាលោកយ៉ូហានសរសេរពាក្យថា «ទាំង៤» ចំនួន៣ដងដែរឬទេ? នោះគឺដោយសារតែលោកយ៉ូហានចង់ផ្សារភ្ជាប់ចិត្តគំនិតរបស់យើងទៅនឹងទេវតាដែលឈរនៅក្នុងទិសទាំង៤លើត្រីវិស័យដែលមានទិស៖ ខាងជើង ខាងត្បូង ខាងកើត និងខាងលិច។
ដូច្នេះ លោកយ៉ូហានកំពុងតែប្រើរូបស័ព្ទនៅទីនេះ។ យើងក៏បានធ្វើយ៉ាងដូច្នេះនៅសព្វថ្ងៃនេះផងដែរ។ យើងនិយាយថា «ថ្ងៃរះ» ឬខ្យល់ «ពីទិសខាងកើត»។ ខទាំងនេះបង្ហាញយើងថា ខ្យល់ទាំង៤គឺជារូបស័ព្ទតំណាងអោយទិសទាំង៤៖ ខាងជើង ខាងត្បូង ខាងកើត និងខាងលិច។ ដូច្នេះ យើងត្រូវតែនិយាយថា ខ្យល់ទាំង៤នៅត្រង់នេះគឺជាការពិត។ ការបកស្រាយបែបនោះធ្វើអោយខទាំងនេះ ចែងពីអ្វីមួយដែលពួកគេមិនបានបង្រៀនទាល់តែសោះ។ ព្រះយេស៊ូវបានប្រើរូបស័ព្ទដោយផ្ទាល់ដូចជាលោកយ៉ូហានផងដែរ។ ទ្រង់ប្រើពាក្យ «ចិត្ត» ដើម្បីមានបន្ទូលអំពីទីកន្លែងដែលគំនិតអាក្រក់បានផ្តើមមានឡើង។ ទ្រង់មានបន្ទូលថា៖ «ដ្បិតគឺពីក្នុងចិត្តនោះឯងដែលចេញអស់ទាំងគំនិតអាក្រក់» (ម៉ាថាយ ១៥៖១៩)។ ព្រះយេស៊ូវពុំបានមានបន្ទូលអំពីចិត្តពិតប្រាកដរបស់មនុស្សនោះទេ។ ទ្រង់ប្រើចិត្តរបស់មនុស្សជារូបស័ព្ទ ដើម្បីបង្រៀនសេចក្តីពិតនៃព្រះគម្ពីរអំពីទីកន្លែងដែលអំពើបាបចាប់ផ្តើមនៅក្នុងយើង។
សូមអានព្រះគម្ពីរយ៉ូប ២៦៖៧-១០ និងអេសាយ ៤០៖២១, ២២។ តើខទាំងនេះបង្រៀនយើងអំពីផែនដីយ៉ាងដូចម្តេច?
ខគម្ពីរយ៉ូប ២៦៖៧ បង្ហាញយើងថា ផែនដីត្រូវបានព្យួរនៅទទេធេង «ទ្រង់ត្រដាងទិសខាងជើងពីលើទីល្ហល្ហេវ ហើយក៏ព្យួរផែនដីនៅទទេធេង»។ ផែនដីគឺមានរាង «មូល» (យ៉ូប ២៦៖១០)។ វាមិនមែនរាបស្មើនោះទេ។ ខគម្ពីរអេសាយ ៤០៖២២ ចែងថា «គឺព្រះដែលគង់ពីលើរង្វង់ផែនដី ហើយមនុស្សនៅផែនដីប្រៀបដូចជាកណ្តូបវិញ គឺទ្រង់ដែលលាតផ្ទៃមេឃ ដូចជាលាតបារាំ ហើយសន្ធឹងទៅដូចជាត្រសាលសំរាប់អាស្រ័យនៅ»។
ថ្ងៃច័ន្ទ ទី២៥ ឧសភា ឆ្នាំ២០២០
កំណត់ត្រាតាំងពីសម័យព្រះគម្ពីរអំពី របៀបដែលមនុស្សត្រូវបានបង្កើត
បុរាណវិទូគឺជាក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រដែលស្រាវជ្រាវអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រ។ ពួកគេបានស្វែងរកឃើញ កំណត់ត្រាពីប្រទេសអេស៊ីព្ទនៅក្នុងសម័យព្រះគម្ពីរ។ កំណត់ត្រាទាំងនេះបានចារប្រវត្តិសាស្ត្រអំពីទឹកជំនន់ និងរបៀបដែលផែនដីចាប់ផ្តើមកកើត។ រឿងទាំងនេះមានអាយុកាលយូរជាងព្រះគម្ពីរទៅទៀត។ ដូច្នេះ មនុស្សចាប់ផ្តើមមានចម្ងល់ថា លោកម៉ូសេប្រហែលជាចម្លងរឿងរបស់អេស៊ីព្ទទាំងនេះទៅក្នុង ព្រះគម្ពីរ នៅពេលដែលគាត់សរសេរកណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិ។ ប៉ុន្តែ តើរឿងនេះជាការពិតឬ?
សូមអានខគម្ពីរលោកុប្បត្តិ ១-២៖៤។ បន្ទាប់មក សូមអានខទាំងនេះដែលត្រូវបានដកចេញពីរឿងអ័ត្រាហាស៊ីស (Atra-Hasis): «ជាយូរលង់ណាស់មកហើយ ពួកព្រះបានធ្វើកិច្ចការទាំងអស់មិនមែនមនុស្សឡើយ។ ពួកព្រះមានបន្ទុកយ៉ាងធ្ងន់ កិច្ចការនេះលំបាកណាស់សម្រាប់ពួកគេ។ ដ្បិតមានបញ្ហាជាច្រើន . . . . ដូច្នេះ ពួកព្រះទាំងនេះបាននិយាយថា ‘ចូរអោយព្រះម៉ែនីនទូ (Nintu) បង្កើត កូនជាមនុស្សទៅ។ ដើម្បីអោយមនុស្សធ្វើកិច្ចការដែលពួកព្រះធ្លាប់បានធ្វើ . . . ព្រះមួយអង្គឈ្មោះ ហ្គេសធ្វី (Geshtu-e) ជាព្រះដែលមានប្រាជ្ញាឈ្លាសវៃលើសគេ។ ពួកគេបានសំឡាប់ព្រះនេះទៅ។ បន្ទាប់មក ព្រះម៉ែនីនទូបានលាយដីឥដ្ឋជាមួយរូបកាយ និងឈាមរបស់ព្រះហេ្គសធ្វីដើម្បីបង្កើតជា មនុស្ស . . . .»។ ដកស្រង់ពី Stephanie Dalley, Myths from Mesopotamia: Creation, the Flood, Gilgamesh, and Others (New York: Oxford University Press, 1989), pages 9, 14, 15. How are the Genesis story and the Atra-Hasis story different?
ពិតមែនហើយ មានចំណុចខ្លះៗដែលស្រដៀងគ្នានៅក្នុងរឿងទាំងពីរនេះ។ មនុស្សដំបូងនៅក្នុងរឿងទាំងពីរត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយដីឥដ្ឋ។ ប៉ុន្តែ រឿងទាំងពីរនេះមានចំណុចខុសគ្នាជាច្រើន។
ទី១ នៅក្នុងរឿង អ័ត្រាហាស៊ីស មនុស្សធ្វើកិច្ចការជំនួសពួកព្រះ ដើម្បីអោយពួកគេអាចសម្រាក។ ក្នុងកណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិ ព្រះបង្កើតផែនដី និងរបស់សព្វសារពើសម្រាប់មនុស្ស។ បន្ទាប់មក ព្រះឈប់សម្រាកជាមួយពួកគេ។ ក្នុងកណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិ ព្រះបានដាក់មនុស្សនៅក្នុងសួនអេដែន។ បន្ទាប់មក ព្រះបានហៅពួកគេអោយចូលមកនិយាយជាមួយនឹងព្រះអង្គ និងថែរក្សាផែនដី។ យើងពុំបាន ឃើញគោលគំនិតនេះនៅក្នុងរឿង អ័ត្រាហាស៊ីសទាល់តែសោះ។
ទី២ ក្នុងរឿង អ័ត្រាហាស៊ីស ព្រះត្រូវបានសម្លាប់។ បន្ទាប់មក ពួកព្រះបានលាយឈាមរបស់ គាត់ជាមួយដីឥដ្ឋ ដើម្បីបង្កើតមនុស្សប្រុស និងស្រី។ ក្នុងកណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិ លោកអ័ដាមត្រូវបានបង្កើតដោយសារព្រះទ្រង់ផ្ទាល់ជាលើកដំបូង។ បន្ទាប់មក នាងអេវ៉ាត្រូវបានបង្កើតនៅពេលក្រោយដើម្បី ជាជំនួយដល់គាត់។ ព្រះបានផ្លុំខ្យល់ដង្ហើមជីវិតចូលទៅក្នុងលោកអ័ដាម។ ព្រះពុំបានបង្កើតអ័ដាម និង នាងអេវ៉ាចេញពីឈាមរបស់ព្រះដែលស្លាប់នោះទេ។
ទី៣ ទុក្ខវេទនា និងការឈឺចាប់ពុំមែនជាផ្នែកនៃរបៀបដែលមនុស្សដែលបានកកើតនៅក្នុងកណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិនោះទេ។ ប៉ុន្តែ វាមិនពិតឡើយនៅក្នុងរឿងអ័ត្រាហាស៊ីស។
រឿងនៃព្រះគម្ពីរស្តីអំពីការចាប់ផ្តើមនៃជីវិតរបស់មនុស្សគឺពោរពេញដោយសេចក្តីស្រឡាញ់។ ព្រះគម្ពីរបង្ហាញពីព្រះដែលពោរពេញដោយអំណាចដែលព្រះអង្គបង្កើតមនុស្សសម្រាប់ហេតុផលដ៏បរិសុទ្ធមួយដើម្បីអោយបានរស់នៅលើផែនដីដ៏ឥតខ្ចោះមួយ។ ជាចុងបញ្ចប់ រឿងនៅក្នុងកណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិមានលក្ខណៈខុសគ្នាជាខ្លាំងពីរឿងអ័ត្រាហាស៊ីស។
ថ្ងៃអង្គារ ទី២៦ ឧសភា ឆ្នាំ២០២០
កណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិមិនបង្រៀនអោយថ្វាយបង្គំធម្មជាតិទេ
កណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិមិនពឹងផ្អែកលើរឿងប្រឌិតពីសាសនាដទៃទៀត នៅក្នុងសម័យព្រះគម្ពីរអំពីរបៀបដែលជីវិតបានកកើតឡើងនោះទេ។ លោកម៉ូសេបានសរសេរកណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិ ដើម្បីបង្ហាញថា រឿងប្រឌិតទាំងនេះពុំមែនជារឿងពិត។ លោកបង្ហាញថា មានតែព្រះតែមួយគត់ដែលបង្កើតផ្ទៃមេឃ និងផែនដី។
សូមអានខគម្ពីរលោកុប្បត្តិ ១៖១៤-១៩។ តើព្រះបានបង្កើតអ្វីនៅថ្ងៃទី៤? តើលោកម៉ូសេបកស្រាយថារបស់ទាំងនោះបង្កើតដើម្បីអ្វី?
លោកម៉ូសេពុំបានសរសេរពាក្យថា «ព្រះអាទិត្យ» និង «ព្រះច័ន្ទ»ទេ។ ប្រាកដណាស់ លោកមិនចង់ប្រើពាក្យទាំងនេះនោះទេ។ ឈ្មោះរបស់ពួកវានៅក្នុងភាសាហេព្រើរមានអត្ថន័យដូចគ្នាទៅនឹង ព្រះអាទិត្យ និងព្រះច័ន្ទនៅជិតទិសបូព៌ា និងស្រុកអេស៊ីព្ទនាសម័យព្រះគម្ពីរ។ លោកម៉ូសេហៅ ព្រះអាទិត្យថា «១ដែលធំជាង» (លោកុប្បត្តិ ១៖១៦)។ លោកហៅព្រះច័ន្ទថា «១ដែលតូចជាង»។ ឈ្មោះទាំងនេះបង្ហាញយើងថា ព្រះបានបង្កើតព្រះអាទិត្យ និងព្រះច័ន្ទអោយធ្វើកិច្ចការពិសេស។ «ទ្រង់ដាក់តួពន្លឺទាំងនោះនៅផ្ទៃមេឃ សំរាប់នឹងបំភ្លឺមកលើផែនដី» (លោកុប្បត្តិ ១៖១៧)។ ព្រះអង្គ «ញែកពន្លឺចេញ ពីងងឹត» (លោកុប្បត្តិ ១៖១៨)។ ដូច្នេះ ខទាំងនេះបង្ហាញយើងយ៉ាងច្បាស់ថា ព្រះអាទិត្យ និងព្រះច័ន្ទពុំមែនជាពួកព្រះនោះទេ។ ពួកវាគឺជារបស់នៅក្នុងធម្មជាតិដែលព្រះបានបង្កើតដើម្បីអោយធ្វើការ។
សូមអានខគម្ពីរលោកុប្បត្តិ ២៖៧, ១៨-២៤។ តើព្រះមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និទ្ធនឹងការងារ បង្កើតអ័ដាមនិងអេវ៉ាយ៉ាងដូចម្តេច?
រឿងនៅជិតបូព៌ាប្រទេសបង្ហាញថា ពួកព្រះបង្កើតអោយមនុស្សអោយធ្វើការលំបាក។ បន្ទាប់មក ពួកព្រះពុំចាំបាច់ប្រឹងប្រែងធ្វើការទៀតទេ។ បុ៉ន្តែ ព្រះគម្ពីរមិនយល់ស្របតាមគោលគំនិតនេះទាល់តែសោះ។ ព្រះគម្ពីរបង្រៀនថា ព្រះបានបង្កើតមនុស្ស និងដាក់គាត់អោយគ្រប់គ្រងលើផែនដី។
កណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិបង្ហាញយើងពីសេចក្តីពិតអំពីរបៀបដែលជីវិតចាប់ផ្តើមកកើត។ តើលោកម៉ូសេធ្វើយ៉ាងដូច្នេះបានដោយរបៀបណា? លោកបានមានប្រសាសន៍អំពីរាជកិច្ច និងផែនការរបស់ព្រះសម្រាប់មនុស្សនៅពេលដែលព្រះអង្គបានបង្កើតពួកគេ។
រាប់រយឆ្នាំមកហើយ រឿងនៃព្រះគម្ពីរស្តីអំពីរបៀបដែលជីវិតរបស់មនុស្សចាប់ផ្តើមកកើតបានប្រឆាំងទាស់នឹងគោលគំនិតរបស់មនុស្សជាច្រើននាសម័យនោះ។ សព្វថ្ងៃនេះ សេចក្តីពិតនៃព្រះគម្ពីរដូចគ្នានេះប្រឆាំងទាស់នឹងគោលគំនិតដែលមនុស្សជាច្រើនមានទាក់ទងនឹងរបៀបដែលជីវិតរបស់មនុស្សចាប់ផ្តើមកកើត។ តើហេតុអ្វីបានជាយើងមិនគួរមានការភ្ញាក់ផ្អើលពីរឿងនេះ?
ថ្ងៃពុធ ទី២៧ ឧសភា ឆ្នាំ២០២០
កណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិ និងសម័យកាល
សូមអានបទគម្ពីរលោកុប្បត្តិ ៥ និង១១។ តើព្រះគម្ពីរបង្ហាញយើងអំពីប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់មនុស្សតាំងពីសម័យលោកអ័ដាមរហូតដល់លោកណូអេ និងពីណូអេរហូតដល់លោកអ័ប្រាហាំយ៉ាងដូចម្តេច?
ក្នុងព្រះគម្ពីរ យើងឃើញមានបញ្ជីឈ្មោះយ៉ាងវែង។ បញ្ជីឈ្មោះទាំងនេះបង្ហាញយើងអំពីឪពុក និងកូន។ បញ្ជីទាំងនេះក៏បង្ហាញយើងពីសម័យកាលផងដែរ។ ដូច្នេះ យើងទទួលបានព័ត៌មានតាមរយៈបញ្ជីទាំងនេះដែលមាន២ផ្នែក៖ (១) ឈ្មោះរបស់បុគ្គលម្នាក់ និង(២) សម័យកាលដែលកូនរបស់ គាត់បានកើត។ ឧទាហរណ៍៖ «ពេលដែលបុគ្គលទី១បានរស់នៅជាច្រើនឆ្នាំមក គាត់បានក្លាយមកជាឪពុករបស់បុគ្គលទី២។ បន្ទាប់មក បុគ្គលទី១បានរស់នៅជាច្រើនឆ្នាំបន្ថែមទៀតបន្ទាប់ពីគាត់កើតបានកូនប្រុស និងកូនស្រី»។ កណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិ ៥ បានបន្ថែមផ្នែកមួយទៀត៖ «បុគ្គលទី១បានរស់នៅសរុបប៉ុន្មានឆ្នាំ។ ក្រោយមក គាត់បានស្លាប់»។ កណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិ ៥ និង១១ បង្ហាញយើងអំពីអនាគតទាំងអស់នៃកូនៗរបស់លោកអ័ប្រាហាំ។ គ្មានអ្នកណាម្នាក់ត្រូវបានបន្ថែមទៅក្នុងបញ្ជីនោះទេ។ ក៏គ្មានអ្នកណាម្នាក់បាត់ឈ្មោះខ្លួននោះដែរ។ ខគម្ពីររបាក្សត្រទី១ ១៖១៨-២៧ បង្ហាញយើងពីព័ត៌មានដែល ត្រឹមត្រូវទាំងនេះ។ ព្រះគម្ពីរអាចបកស្រាយដោយខ្លួនឯងតាមវិធីបែបនេះ។
អស់រយៈពេលជាង ២០០០ឆ្នាំមកហើយ អ្នកប្រាជ្ញខាងព្រះគម្ពីររបស់សាសន៍យូដា និងគ្រីស្ទានបានបង្រៀនថា កណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិ ៥ និង១១ បង្ហាញយើងអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រ។ ជំពូកទាំង២នេះក៏ជួយយើងអោយយល់ពីកាលបរិច្ឆេទដែលទឹកជំនន់បានកើតឡើង និងពីអាយុកាលរបស់ផែនដីផងដែរ។
មិនយូរប៉ុន្មាន មនុស្សចាប់ផ្តើមបង្កើតការបកស្រាយថ្មីៗសម្រាប់កណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិ ៥ និង ១១។ ទស្សនវិទូទាំងនេះបាននិយាយថា ព័ត៌មានពីវិទ្យាសាស្ត្រ និងប្រវត្តិសាស្ត្របង្ហាញថា ផែនដីមិនបានបង្កើតនៅក្នុងរយៈពេល៦ថ្ងៃនោះទេ។ ផែនដីក៏មានអាយុកាលជាយូរមកដែរ។ ប្រសិនបើអ្វីដែលពួកគេនិយាយជារឿងត្រឹមត្រូវ នោះយើងមិនអាចជឿទុកចិត្តលើព្រះគម្ពីរថា ជារឿងពិតបានឡើយ។
ប៉ុន្តែ យើងដឹងថា យើងអាចជឿទុកចិត្តលើព្រះគម្ពីរបាន។ យើងដឹងថាកណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិ ៥ និង១១ បង្ហាញយើងពីសេចក្តីពិត «អំពីព្រះ និងប្រវត្តិសាស្ត្រ។ ជំពូកទាំង២នេះផ្សារភ្ជាប់លោកអ័ដាមទៅកាន់ពូជអំបូរទាំងអស់របស់មនុស្ស។ ជំពូកទាំង២នេះក៏ផ្សារភ្ជាប់ព្រះជាមួយមនុស្សផងដែរ។ កណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិ ៥ និងលោកុប្បត្តិ ១១៖១០-២៦ បង្ហាញយើងថា រាស្ត្ររបស់ព្រះត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយមនុស្សក្នុងការដែលព្រះបង្កើតនៅថ្ងៃទី៦នៅពេលដែលព្រះអង្គបង្កើតផែនដី។ មនុស្សម្នាក់នោះ ឈ្មោះថា អ័ដាម»។ ដកស្រង់ពី Gerhard F. Hasel, “The Meaning of the Chronogenealogies of Genesis 5 and 11,” Origins 7/2 [1980], page 69, adapted។
ខគម្ពីរនៅក្នុងកណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិ ៥ និងលោកុប្បត្តិ ១១បានកត់ត្រានៅក្នុងព្រះគម្ពីរសម្រាប់ ហេតុផលដ៏ល្អបំផុតមួយ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ លោកប៉ុលដាស់តឿនយើងតាមរយៈខគម្ពីរធីម៉ូថេទី១ ១៖៤ និងទីតុស ៣៖៩ អំពីគ្រោះថា្នក់នៃការវាយប្រហារមកលើបញ្ជីទាំងនេះ។ តើគ្រោះថ្នាក់អំពីអ្វីដែលលោកប៉ុលបានដាស់តឿនយើង?
ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២៨ ឧសភា ឆ្នាំ២០២០
ព្រះគម្ពីរ និងកណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិ
សូមអានខគម្ពីរខាងក្រោម។ បន្ទាប់មក សូមសរសេរប្រធានបទដែលខនីមួយៗបានចែងនៅក្នុងកណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិ ១-១១៖
ម៉ាថាយ ១៩៖៤, ៥ _____
ម៉ាកុស ១០៖៦-៩ ______
លូកា ១១៖៥០, ៥១ ____
យ៉ូហាន ១៖១-៣ ______
កិច្ចការ ១៤៖១៥ ______
រ៉ូម ១៖២០ __________
កូរិនថូសទី២ ៤៖៦ ____
អេភេសូរ ៣៖៩ _______
ធីម៉ូថេទី១ ២៖១២-១៥ __
យ៉ាកុប ៣៖៩ __________
ពេត្រុសទី១ ៣៖២០ ____
យូដាស ១៖១១, ១៤____
វិវរណៈ ២៖៧__________
វិវរណៈ ៣៖១៤_________
វិវរណៈ ២២៖២, ៣______
ព្រះយេស៊ូវ និងអ្នកសរសេរព្រះគម្ពីរសញ្ញាថ្មីទាំងអស់បានទទួលស្គាល់បទគម្ពីរលោកុប្បត្តិ ១-១១ ថាជាប្រវត្តិសាស្ត្រដែលពិតប្រាកដ។ ព្រះយេស៊ូវមានបន្ទូលអំពីកំណត់ត្រារបស់លោកម៉ូសេ និងពេលវេលាដែលព្រះបានបង្កើតលោកអ័ដាម និងនាងអេវ៉ា (ម៉ាថាយ ១៩៖៤)។ លោកប៉ុលប្រកាសប្រាប់មនុស្សនៅក្នុងទីក្រុងអាថែនថា មានតែព្រះមួយគត់ដែលបានបង្កើតផែនដី «និងរបស់សព្វសារពើ ព្រះអង្គនោះ ទ្រង់ជាព្រះអម្ចាស់នៃស្ថានសួគ៌ និងផែនដី ទ្រង់មិនគង់នៅក្នុងវិហារដែលដៃមនុស្សបានធ្វើទេ» (កិច្ចការ ១៧៖២៥)។ អ្នកសរសេរព្រះគម្ពីរសញ្ញាថ្មីបានបង្កើតការបង្រៀនរបស់ពួកគេដោយផ្អែក លើសេចក្តីពិតនៃព្រះគម្ពីរដែលមានចែងនៅក្នុងកណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិ។ អ្នកសរសេរទាំងនេះអាចបង្ហាញអ្នកអានសម័យថ្មីអំពីរាជកិច្ចដ៏សំខាន់របស់ព្រះនៅក្នុងកណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិ១ និង២តាមវិធីនេះ។
ថ្ងៃសុក្រ ទី២៩ ឧសភា ឆ្នាំ២០២០
សិក្សាបន្ថែម
សូមអាន Gerald A. Klingbeil, editor, The Genesis Creation Account and Its Reverberations in the Old Testament (Berrien Springs, MI: Andrews University Press, 2015)។
«ព្រះគម្ពីរគឺជាកំណត់ត្រានៃប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏ល្អបំផុតដែលមនុស្សលោកទទួលបាន។ ព្រះគម្ពីរអាចបង្រៀនមនុស្សពីរឿងរ៉ាវជាច្រើន។ ព្រះគម្ពីរមានប្រភពចេញមកពីព្រះហស្តរបស់ព្រះ។ ព្រះហស្តរបស់ព្រះបានរក្សាព្រះគម្ពីរយ៉ាងល្អតាំងតែពីសម័យដែលព្រះគម្ពីរត្រូវបានសរសេរឡើង។ ព្រះគម្ពីរគឺជាសៀវភៅតែមួយគត់ដែលបង្ហាញយើងអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏ពិតប្រាកដនៃពូជអំបូររបស់មនុស្ស។» ដកស្រង់ពីសំណេររបស់អ្នកស្រី អែល្លិន ជីវ៉ៃត៍ Testimonies for the Church, volume 5, page 25, adapted។
«ខ្ញុំបានទទួលការបើកសំដែងថា ថ្មនៃវិទ្យាសាស្ត្រផ្ទាល់ពុំអាចបកស្រាយអ្វីដែលត្រឹមត្រូវបានឡើយ។ ថ្មនៃវិទ្យាសាស្ត្រត្រូវការជំនួយពីប្រវត្តិសាស្ត្រនៅក្នុងព្រះគម្ពីរ។ មែនហើយ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានរកឃើញវត្ថុបុរាណទាំងឡាយនៅក្នុងដី។ វត្ថុបុរាណទាំងនេះគឺជាភស្តុតាងបង្ហាញយើងពីសម័យអតីកាល ដែលខុលគ្នាពីអ្វីនៅសព្វថ្ងៃនេះ។ ប៉ុន្តែ មានតែព្រះគម្ពីរមួយគត់ដែលអាចជួយយើងអោយយល់ពីអាយុកាលពិតប្រាកដនៃវត្ថុបុរាណទាំងអស់នេះ។ វាមិនមានអ្វីខុសនោះទេក្នុងការដែលសន្និដ្ឋាន ឬមានចម្ងល់លើវត្ថុអ្វីមួយដែលយើងបានរកឃើញនៅក្នុងធម្មជាតិ។ នោះមិនមែនជាបញ្ហាឡើយ ដរាបណាការសន្និដ្ឋានរបស់យើងមិនប្រឆាំងទាស់នឹងសេចក្តីពិតរបស់ព្រះគម្ពីរ។ ប៉ុន្តែ ពេលណាដែលមនុស្សងាកចេញពីសេចក្តីពិតរបស់ព្រះគម្ពីរ ហើយព្យាយាមបកស្រាយធម្មជាតិដោយប្រើវិទ្យាសាស្ត្រតែមួយមុខ នោះពួកគេនឹងជួបបញ្ហាជាពុំខាន។ ដូចគ្នាផងដែរ គ្មានអ្នកណាម្នាក់ដឹងអំពីរបៀបដែលព្រះបានបង្កើតផ្ទៃមេឃ និងផែនដីនៅក្នុងរយៈ៦ថ្ងៃយ៉ាងពិតប្រាកដទាល់តែសោះ។ ព្រះពុំបានបង្ហាញសេចក្តីពិតនេះមកកាន់មនុស្សនោះទេ។ រាជកិច្ចរបស់ទ្រង់គឺលើសជាងអំណាចនៃចិត្តគំនិតរបស់យើងដែលព្យាយាមចង់យល់ចង់ដឹងទៅទៀត។ រួមទាំងជីវិតរបស់ព្រះអង្គផងដែរ។» ដកស្រង់ពីសំណេររបស់អ្នកស្រី អែល្លិន ជីវ៉ៃត៍ Spiritual Gifts, book 3, page 93, adapted។
សំនួរពិភាក្សា៖
- អ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានលើកការបកស្រាយទាំងឡាយដែលបណ្តាលអោយកើតមានជំលោះ និងភាពមិនចុះសម្រុងគ្នាជាច្រើន។ តើហេតុអ្វីបានជាមានមនុស្សជាច្រើននៅតែទទួលជឿការបកស្រាយរបស់វិទ្យាសាស្ត្រដែលថា ជីវិតនៅលើផែនដីនេះបានចាប់ផ្តើមជាយូរណាស់មកហើយមុនពេលដែលមនុស្សបានកកើតឡើងយ៉ាងដូច្នេះ?
- វិទ្យាសាស្ត្រសម័យថ្មីនិយាយថា លោកអ្នកមិនអាចមើលឃើញបាដិហារ្យនៅក្នុងធម្មជាតិបាននោះទេ។ ម្ល៉ោះហើយ លោកអ្នកមិនអាចនិយាយបានថា មានកង្វះខាតស្បៀងអាហារពីព្រោះមេធ្មប់បានដាក់បណ្តាសាមកលើដីបានដែរ។ តើវិធីនៃគោលគំនិតបែបនេះមានដែនកំណត់ប៉ុនណាដែរបើប្រៀបធៀបទៅនឹងរឿងនៅក្នុងកណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិ ១ និង ២? រឿងនៅក្នុងកណ្ឌគម្ពីរលោកុប្បត្តិដែលស្តីអំពីរបៀបដែលព្រះបានបង្កើតផែនដីគឺជាអ្វីដែលមានតែទ្រង់ប៉ុណ្ណោះដែលអាចធ្វើទៅបាន។ ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើលោកអ្នកបដិសេធមិនទទួលស្គាល់អំណាចរបស់ព្រះក្នុងការបកស្រាយពីរបៀបដែលផែនដីត្រូវបានបង្កើតទេនោះ តើហេតុអ្វីបានជាគោលគំនិតផ្សេងដែលលោកអ្នកនឹកឃើញយកមកបកស្រាយពីជីវិតនៅលើ ផែនដីមិនត្រឹមត្រូវផងដែរទៅ?
រឿងខ្លី
បេសកជនសួរថា «ហេតុអ្វី?»
ឡេហ្វ ហុងគីស្ទរ (Leif Hongisto) ងឿងឆ្ងល់ថា ហេតុអ្វីបានជាលោកធ្វើដំណើរត្រឡប់ទៅហ្វាំងឡង់វិញ បន្ទាប់ពីបម្រើការជានាយកនៅឯសាកលវិទ្យាល័យ មីតដល អ៊ីស (Middle East University) នៅក្នុងទីក្រុងបេរូត ប្រទេសលីបង់។ គាត់ចូលចិត្តសាកលវិទ្យាល័យអាត់វេនទីស្ទ ព្រមទាំងអាកាសធាតុនៃមហាសមុទ្រមេឌីទែរ៉ាណេ និងដីដែលមានជីជាតិនេះណាស់។ អ្វីដែលសំខាន់ជាងនេះទៅទៀត គាត់មានអារម្មណ៍ថា គាត់មិនបានដឹងពីចក្ខុវិស័យពេញលេញរបស់គាត់សម្រាប់សាកលវិទ្យាល័យទេ តែការសម្រេចចិត្តថាត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញបានធ្វើអោយគាត់មានការភ្ញាក់ផ្អើលជាខ្លាំង។ គាត់បាននិយាយថា «ស៊ូអោយខ្ញុំយល់ច្រលំអំពីមូលហេតុថា ហេតុអ្វីបានជាព្រះកំពុងដឹកនាំជីវិតរបស់ខ្ញុំចេញពីអ្វីដែលខ្ញុំបាន សុាំ និងត្រូវតាមបំណងចិត្តរបស់ខ្ញុំរួចទៅហើយនោះ»។
គាត់ និងភរិយារបស់គាត់បានរៀបចំវ៉ាលី ឥវ៉ាន់ដាក់នៅក្នុងកេះ ហើយឡើងយន្តហោះត្រឡប់ទៅឯប្រទេសហ្វាំងឡង់វិញ បន្ទាប់ពីការអធិស្ឋានដោយចិត្តក្តុកក្តួលជាច្រើនលើកច្រើនសារួចមក។ ជាទំលាប់មួយនៅក្នុងដំណើរការសម្រាប់បេសកជនដែលវិលត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញ លោកហុងគីស្ទរត្រូវឆ្លងកាត់ការពិនិត្យសុខភាពនៅឯមន្ទីរពេទ្យជាមុនសិន។ ក្នុងអំឡុងពេលនៃការត្រួតពិនិត្យ វេជ្ជបណ្ឌិតបានរកឃើញកម្រិតនៃការកើនឡើងរបស់អង់ទីករនៃក្រពេញប្រូស្តាតនៅក្នុងឈាមរបស់លោក ហុងគីស្ទរដែលអាចជារោគសញ្ញានៃជំងឺមហារីកក្រពេញប្រូស្តាត។ «តើលោកមានផលវិបាកទាក់ទងសុខភាពដែរឬទេ?» វេជ្ជបណ្ឌិតបានសួរ។ គាត់តបទៅវិញថា «ខ្ញុំមានអាម្មណ៍ល្អជាធម្មតាទេ»។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយបានបញ្ជាឱ្យមានការធ្វើតេស្តតាមដាន។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ វេជ្ជបណ្ឌិតបានណែនាំអោយមានការធ្វើតេស្តតាមដាន។ ពីរបីខែក្រោយមកកម្រិតអង់ទីករនៃក្រពេញ ប្រូស្តាតបានកើនឡើងកាន់តែខ្លាំងធ្វើអោយវេជ្ជបណ្ឌិតដែលមានការព្រួយបារម្ភពីអាការៈ ពេលនេះបានអំពាវនាវអោយមានការធ្វើតេស្តបន្ថែម និងការធ្វើកោសល្យវិច័យ។ មិនយូរប៉ុន្មាន លោកហុងគីស្ទរត្រូវបានវេជ្ជបណ្ឌិតបញ្ជូនទៅធ្វើការវះកាត់រយៈពេល៥ម៉ោង ហើយវេជ្ជបណ្ឌិតបានធ្វើការវះកាត់យកដុំសាច់ទម្ងន់១០០ក្រាម (១ខាំ) ចេញពីខ្លួនរបស់គាត់ ។ លោកបាននិយាយថា «ការត្រួតពិនិត្យសុខភាពជា ប្រចាំបានបង្ហាញថា ខ្ញុំមានដុំសាច់កាចនៃជំងឺមហារីក។ ខ្ញុំចាប់ផ្តើមយល់ពីមូលហេតុដែលព្រះអនុញ្ញាត អោយខ្ញុំត្រឡប់មកប្រទេសហ្វាំងឡង់វិញ ដែលជាកន្លែងដែលខ្ញុំនឹងទទួលបានការព្យាបាលពីពេទ្យជំនាញ ដែលប្រកដដោយឧបករណ៍ទំនើបៗ»។
លោកហុងគីស្ទរដែលមានអាយុ៦២ឆ្នាំនៅតែបន្តធ្វើជាបេសកជន។ គាត់មានសុខភាពល្អ និងបម្រើការនៅក្នុងមហាវិទ្យា័យ ហ្វាំងឡង់ ជូនា (Finland Junior College) សាលាបណ្ឌិត្យសភា និងសាលានៅពេលថ្ងៃដែលមានសិស្សប្រហែល ១៨៥នាក់ដែលមានអាយុចាប់ពី ៦ទៅ ១៨ឆ្នាំនៅក្រុង ភីគ្គីអូ (Piikkio) ដែលជាទីក្រុងមួយនៅភាគនិរតីនៃប្រទេសហ្វាំងឡង់។ សិស្សជាច្រើននៅឯសាលាដែល ត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ១៩១៨ គឺមកពីគ្រួសារដែលមិនមែនជាអាត់វេនទីស្ទ។ ហ្វាំងឡង់ផ្ទាល់គឺជា ប្រទេសដែលមានអ្នកមិនជឿព្រះជាច្រើន តែពួកជំនុំអាត់វេនទីស្ទមានត្រឹមតែ៤៨០០នាក់ប៉ុណ្ណោះ នៅក្នុងចំណោមប្រជាជនចំនួន ៥,៥លាននាក់។
ដោយឆ្លុះបញ្ចាំងពីការផ្លាស់ប្តូរទីតាំងក្នុងឆ្នាំ២០១៨របស់គាត់ត្រឡប់មកកាន់ប្រទេសហ្វាំងឡង់វិញ លោកហុងគីស្ទរបានថ្លែងសុន្ទរកថានៅក្នុងពិធីបញ្ចប់វគ្គសិក្សាជាលើកដំបូងរបស់គាត់នៅឯមហាវិទ្យាល័យ ហ្វាំងឡង់ ជូនា នៅខែឧសភាឆ្នាំ ២០១៨ ។ គាត់បានថ្លែងប្រាប់និសិត្សទាំងអស់ថា «អ្នកទាំងអស់គ្នាគិតថាជីវិតនៅចំពោះមុខអ្នកទាំងអស់គ្នា ហើយអ្នកទាំងអស់គ្នាមានទស្សនវិស័យថាវានឹងក្លាយទៅជាយ៉ាងណា។ អ្វីដែលប្អូនរំពឹងគិតនឹងមិនក្លាយជាការពិតនោះទេ។ ជីវិត នឹងប្រែទៅជាខុសគ្នាឆ្ងាយពីអ្វីដែលប្អូនបានគិត។ ប៉ុន្តែ ពេលណាដែលអ្នកទាំងអស់គ្នាថ្វាយវាទៅព្រះ ជាជីវិតដែលរស់នៅក្នុងសេចក្តីជំនឿតែងតែជួបរឿងគួរអោយរំភើបជាង គួរអោយចាប់អារម្មណ៍ គួរឱ្យកត់សម្គាល់ និងសំខាន់ដែលអ្នកមិនធ្លាប់ស្រមៃពីមុនមក»។